92/8/26
2:54 ع
برخی سخن فوق را بدون مدرک و مأخذ از زبان امام صادق علیه السلام نقل میکنند. (1) ما نتوانستهایم برای این جمله بسیار مشهور، مأخذ و مدرکی بیابیم، بلکه احادیث و راویتهای چندی را در متون مستند و معتبر دیدیم که با این سخن، تعارض و تضادی آشکارا دارند. در اینجا چند نمونه از آنها را نقل میکنیم:
1- شیخ صدوق با آوردن اسناد و به نقل از مشایخ روایتی خویش روایت میکند که امام صادق علیه السلام ، هم به نقل از پدرش امام محمد باقر علیه السلام و هم به نقل از پدر بزرگش امام زینالعابدین علیه السلام، از امام حسن مجتبیعلیه السلام روایت کرده است که آن حضرت در پیشگویی شهادت برادرش امام حسین علیه السلام به او گفت:
«لا یوم کیومک یا أبا عبدالله؛
ای ابا عبدالله!هرگز روزی چون روز تو (عاشورا) نباشد» (2)
2- شیخ صدوق در حدیث دیگری به سند خویش از امام سجاد(ع) نقل میکند که آن حضرت میفرمود:
«لا یوم کیوم الحسین علیه السلام؛ هرگز روزی مانند روز حسین (عاشورا) نباشد»(3)
3- علامه حلی نیز به نقل از احمد بن یحیی بلاذری (متوفای 279ق)، صاحب کتاب انسابالاشراف، نقل میکند که عبدالله بن عمر هم میگفت:
«لا یوم کیوم قتل الحسین». (4)
4- با این همه جای بسی شگفتی است که آن سخن ساختگی (کلّ یوم عاشورا و کلّ ارض کربلا) بدون دلیل و بیآنکه سند و مأخذی داشته باشد، همچنان پیوسته به امام صادق علیه السلام نسبت داده میشود و شبانهروز از رسانههای عمومی و در محافل مذهبی، تبلیغ و ترویج میگردد و برخی حتی آن را با تفصیل بیشتری چنین نقل میکنند که: کلّ یوم عاشورا، کلّ ارض کربلا، کلّ شهرٍ محرّم و کلّ فصل عزا.(5)
غافل از اینکه این سخن را هرگز سندی و مدرکی، حتی به صورت مرسل و مقطوع یا ضعیف و سست هم نیست.
چنان مینماید که این عبارت، شعار یا شعری از شاعری وابسته به حزبی جنگ طلب باشد.